YENİDOĞAN DOĞUM KAYDI NASIL VE NEREYE YAPILIR?

Doğum kaydı ve bildirim süresi ‘Nüfus hizmetleri uygulama yönetmeliği madde 13, madde 14, madde 15’te düzenlenmiştir.

DOĞUM - BİLDİRİM SÜRESİ - Madde 13

(1) Sağ olarak doğan çocuğun doğum bildirimi, yurt içinde doğumun gerçekleştiği tarihten itibaren otuz gün içinde, doğumun olduğu yer veya herhangi bir nüfus müdürlüğüne yapılır.

(2) Sağlık kuruluşunda gerçekleşen doğumlara ilişkin bildirimler, doğumu takip eden beş iş günü içinde ve sağlık kuruluşundan ayrılmadan doğumun gerçekleştiği sağlık kuruluşuna da yapılabilir.

BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ - Madde 14

(1) Bildirim; ana, baba, vasi veya kayyım, bunların bulunmaması halinde çocuğun büyük ana, büyük baba veya ergin kardeşleri ya da çocuğu yanında bulunduranlar tarafından, doğumu gösteren resmî belgeye veya sözlü beyana dayalı olarak yapılır.

(2) Evlilik dışında dünyaya gelen çocukların bildirimi ise ana; ananın küçük, kısıtlı, ölmüş veya velayetin kendisinden alınmış olması durumlarında çocuk için atanacak vasi ya da kayyım tarafından veya velayetin babaya verilmesi durumunda baba tarafından yapılır.

(3) Resmî vekiller, çocuğa verilecek adın da belirtildiği vekâletnameyi ibraz etmek suretiyle müvekkilleri adına bildirimde bulunabilirler.

BİLDİRİM ŞEKLİ VE TESCİLİ - Madde 15

Doğuma ilişkin bildirimler, doğumun gerçekleştiği sağlık kuruluşuna veya resmî belge ile nüfus müdürlüklerine yapılır. Doğum olayı bildirimin yapıldığı sağlık kuruluşunca veya nüfus müdürlüğünce usulüne uygun olarak tescil edilir.

Sağlık personelinin takibi dışında doğan çocukların doğum bildirimi, nüfus müdürlüklerine sözlü beyanla yapılır.

Sözlü beyanla yapılan doğum bildirimlerinde, mülkî idare amirinin talimatı ile İl Sağlık Müdürlüğünce beyanın doğruluğunun araştırılması zorunludur.

a) Araştırma sonucu sözlü doğum bildiriminin doğruluğunun anlaşılması halinde doğum olayı aile kütüğüne tescil edilir.

b) Sözlü doğum bildiriminin araştırma sonucunda doğrulanamaması durumunda, ana ile çocuk arasında; anasının ölü, gaip veya kayıp olması ya da bulunamaması halinde çocuk ile baba arasında soy bağı bulunduğuna dair tıbbî rapora göre doğum olayı aile kütüğüne tescil edilir.

YABANCILARIN DOĞUM KAYDI NASIL YAPILIR?

Yabancıların yenidoğan doğum kaydı sürecinde de Türk Vatandaşlarına uygulanan Nüfus Hizmetleri Uygulama Yönetmeliği esastır.

Doğum bildirimi; doğumun gerçekleştiği sağlık kuruluşu tarafından düzenlenen ve doğumu gösteren resmî belge veya rapor ile doğumun gerçekleştiği İl/İlçe Nüfus Müdürlüğüne yapılır.

Bildirim sırasında, bildirimde bulunan anne veya babanın kimliğini (pasaport / menşe ülke kimliklerinin türkçeye çevrilmiş nüshaları / geçici koruma kimlik belgeleri /uluslararası koruma kimlik belgeleri) ibraz etmesi zorunludur. İl / İlçe Nüfus Müdürlüğündeki doğum kaydından sonra çocuk için bir doğum belgesi çıkartılacaktır.

Çok dilli doğum belgesi örneği yurt içinde nüfus müdürlüklerinden, yurtdışında da dış temsilciliklerden temin edilebilir.Nüfus Müdürlüğüne yapılan yenidoğan bildiriminin ardından çocuğa geçici koruma ya da uluslararası koruma kimlik belgesi verilebilmesi ve kayıt işleminin tamamlanması için, yabancının kayıtlı olunan ildeki Göç İdaresi Müdürlüğü’ne de bildirim yapması gerekir.

Bildirim sonrasında çocuk için ayrı bir 'Geçici Koruma Kimlik Belgesi' ya da ‘Uluslararası Koruma Kimlik Belgesi' düzenlenecektir.

DOĞUM KAYDININ İHLALİ DURUMUNDA NE OLUR?

Doğum olayının yasal süresi (30 gün) içinde bildirilmemesi halinde idari para cezası uygulanır. Cezanın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde ödenmesi halinde cezanın ¾'ü ödenir.

NÜFUS KAYDI DÜZELTME DAVALARI HANGİ MAHKEMEDE AÇILIR?
Kayıt Düzeltme Davalarında Yetki ve Temsil (Nüfus Hizmetleri Yönetmeliği)

Dava açma yetkisi - Madde 30

Nüfus kayıtlarına ilişkin düzeltme davaları, düzeltmeyi isteyen şahıslar ile ilgili resmî kurumun göstereceği lüzum üzerine Cumhuriyet savcıları tarafından, yerleşim yeri adresinin bulunduğu yerdeki görevli Asliye Hukuk Mahkemesinde açılır.

Haklı sebeplerin bulunması halinde aynı konuya ilişkin nüfus kaydında düzeltme yapılması hâkimden istenebilir.

ÇOCUĞUN DOĞUM KAYDININ ÖNEMİ

Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin yedinci maddesi:

“Çocuk doğumdan hemen sonra derhal nüfus kütüğüne kaydedilecek ve doğumdan itibaren bir isim hakkına, bir vatandaşlık kazanma hakkına ve mümkün olduğu ölçüde ana–babasını bilme ve onlar tarafından bakılma hakkına sahip olacaktır.”

Çocuk Hakları Sözleşmesinden de açıkça görüleceği üzere, bu sözleşme çocukların doğumunu takiben nüfusa kayıt edilmesini temel insan haklarından birisi olarak kabul etmektedir.